مساجد زیبا و تاریخی ایران | میراثی از هنر و معماری اسلامی
- heliya erfani
- 5 ماه پیش
مساجد ایران در سراسر جهان اسلام دارای برخی از پیچیده ترین و نفیس ترین معماری هایی هستند که تاکنون توسط بشر ساخته شده است. معماری شگفت‌انگیزی که در آنها وجود دارد را نمی‌توان تنها در یک مقاله پوشش داد. با این حال سعی کرده ایم تا شما را با مساجد زیبا و تاریخی ایران آشنا کنیم. این مکان‌ها با پیروی از معماری‌های خاص و منحصربفرد و سقف‌های گنبدی همراه با کاشی کاری، محیطی پر از آرامش و زیبایی را فراهم آورده است تا در هنگام تماشای آسمان از شکوه هرچه بیشتر این نماها لذت ببرند.
از اینرو بـر آن شـدیم تـا گونه هـای متنـوع و جذابـی از مسـاجد ایرانـی را در معـرض دیـد شـما قـرار داده و مروری کوتـاه بـر شـیوه‌های معمـاری و تاریخچـه آنهـا داشـته باشـیم. پیشنهاد می کنیم تا انتهای مقاله با وبلاگ سپهران همراه باشید.
مسـجد در نظـام دینـی مـا مسـلمانان بـه عنـوان پایگاهـی ممتـاز جهت انجـام فرائـض دینی و تشـکیل هسـته های اجتماعـی در گسـتره شـریعت مبیـن اسـلام دارای جایگاهـی ویـژه و منحصـر بـه فرد اسـت.
ایـن نظـام فرهنگـی درطـی دوران و بنابـر ضـرورت تاریخـی، اجتماعـی و نیز شـرایط بسـتری ملت‌هایی کـه بـه آییـن اسـلام گرویدنـد شـاهد تغییـرات بنیادینـی در سـاختار و کارکـرد شـد، بـه‌گونـه‌ای کـه به تدریـج بـه شکلی مشـخص و شناسـنامه دار از تمـدن اسـلامی بـدل شـد کـه ویژگیهـای منحصـربـه خـود را داشـت.
معمـاری ایرانـی – اسـلامی در یکـی از برجسـته‌ترین قله‌هـای خـود، بـه سـاختارهای شـگفت‌انگیـزی از معمـاری مسـاجد رسـیده اسـت کـه برخـی از آنهـا را می‌تـوان در معمـاری مذهبـی جهـان و حتـی در انـواع معمـاری مبتنـی بـر سـبک شناسـی بـی بدیل دانسـت.
اگر بدنبال یکی از شاهکارهای تاریخی هستید نگاهی به مسـجد جامـع کبیـر یـزد بیندازید. این بنا یکی از زیباترین و خارق‌العاده‌ترین مساجد درایران است کـه در هـر گوشـه و کنـار آن، یادگارهایـی از دوران گوناگـون برجـای مانده اسـت. تاریخچـه و سـاخت مسـجدجامـع از دوران پیـش از اسـلام آغـاز شـده و پایـان کار آن بـه دهـه اخیـر برمی‌گردد. ایـن مسـجد یکـی از زیباتریـن مسـاجددوره تیمـوری اسـت کـه از نظـر کاشـی‌کاری، سَـردر رفیـع، منـاره‌هـا و کتیبـه آن در زمره زیباتریـن شـاهکارهای معمـاری قـرن نهـم هجـری قمـری می‌باشـد. گرچـه سـاختمان اصلـی مسـجد را بـه قبــل از دوره تیمــوری نســبت می‌دهنــد ولــی ســاختمان فعلــی بــر طبــق کتیبه‌هــای موجــود نشــان می‌دهـد کـه در دوره تیمـوری بنـا گردیده اسـت.
کتیبه‌هـای این بنا با خـط کوفـی آجـری و خـط ثلـث سـفید بـر روی کاشـی لاجوردی زیبایی این مسجد را چندین برابر کرده است. در متـن کتیبـه سَـردر تیمـوری و سـلطان جهانشـاه، تاریـخ 861 هجـری قمـری خوانـده می‌شـود. در دوران پیـش از اسـلام درمـکان کنونـی مسـجدجامـع، احتمـالا آتشـکده ساسـانی برپابـوده کـه تـا دوران پـس از اسـلام نیـز دوام داشته اسـت. بنای کنونـی مسـجدبـا وسـعتی حـدود 10.000 مترمربع شامل سَـردر ورودی و جلوخـان، صحـن‌وسـیع، رواق‌هـای جانبـی‌صحن، ایـوان، گنبدخانـه و شبسـتان‌های طرفین آن، شبسـتان بزرگ ستون دارّ و زیبــا، کتابخانه و کتیبه‌هــا و ســنگ‌نوشــته‌های تاریخــی و غیــرتاریخی است. خاورشناســی بــه نــام ماکســیم ســیرو اعتقــاد دارد نخســتین مســجدی کــه بــه جــای آتشـکده، بـه نـام مسـجد عتیـق شـکل گرفتـه، مربـوط بـه سـده‌های اولیـه اسلام اسـت.
یزد، ضلع غربی خیابان امام خمینی، محله فهادان (لوکیشن مسجد جامع یزد)
بـدون شـک یکـی از مهمتریـن شـاهکارهای معمـاری اسـلامی مسـجدشـیخ لطـف‌الله دراصفهـان اسـت که یکی از مساجد زیبا و تاریخی ایران به‌شمار می‌رود. این مسجد به دستــور شـاه‌عباس‌اول در سـال ۱۰۲۸ هجـری قمـری و توسـط اسـتاد محمدرضـا اصفهانـی در طـی ۱۸ سـال ساخته شد. مسجدشیخ لطف الله در ضلـع شـرقی میـدان نقش‌جهـان و مقابـل عمـارت عالی‌قاپـو و در همسـایگی مسـجد جامـع‌عباسـی بناشده است. این مسجد در تجلیـل مقـام شـیخ لطـف‌اله‌المیسـی سـاخته شـد تـا وی در آنجـا بـه اقامـه نمـاز جماعـت و تدریـس علـوم دینـی بپـردازد.
ایــن مســجد خصوصیــات منحصربه فــردی دارد کــه ازجملــه آنهــا می‌تــوان بــه عــدم وجــود منـاره و شبسـتان اشـاره کـرد کـه ایـن امـر بـه دلیل رعایت قرینه‌سازی میدان نقش جهان بود. جلوخـان مسـجد بـا انـدک تفاوت‌هایـی در سـبک معمـاری اصفهانـی، عقـب نشسـتگی مسجد از بدنـه شـرقی میـدان آغـاز می‌شـود. بـا عبــور از ۴ پلــه بــه محوطــه ســردر می‌رســیم کــه همیــن امــر نیــز ایــن مســجد را از دیگــر مسـاجد مرسـوم در عصـر صفـوی متمایـز می‌کنـد. قسـمت پایینـی دیوارهـای محوطه سـَردر و همچنیـن سـکوهای بـزرگ کنـاری با سـنگ مرمـر زرد پوشـیده شـده اسـت. در ورودی مسـجد از چــوب چنــار یکپارچــه به صــورت دو لنگــه استفاده شــده اســت.
در نقــش و نگارهــای معــرق مســجد، نــام علیرضــا تبریــزی عباســی به عنــوان خوشــنویس حک شـده کـه بـه همـراه باقـربنـا که یکـی از خوشنویسـان برجسـته امـا گمنـام آن دوره اسـت، کتیبــه ســردر، خطــوط و کتیبه هــای داخــل مســجد را بــا خــط ثلــث خوشنویســی نموده انــد. کاشـی‌کاری، معـرق و تزئینـات گنبـد در داخـل و خـارج آن، یکـی از برجسـته‌ترین آثـاری اسـت کـه جهـان تـا کنـون آن را تجربـه نمـوده اسـت.
گنبـد مسـجدشـیخ‌لطـف الله یکـی از چنـد گنبـدپوششـی زمـان صفویـه اسـت کـه خمیدگـی‌اش بـا توجـه بـه کوتـاه بـودن ارتفـاع آن فشـار زیـادی را بـه دیوارهـای مسـجد کـه بــرای ایــن منظــورساخته شــده‌اند تحمیــل می‌کنــد.
اصفهان، ضلع شرقی میدان نقش جهان، روبه‌روی کاخ عالی قاپو( لوکیشن مسجد شیخ لطف الله در اصفهان)
تلفن مسجد شیخ لطف الله در اصفهان : 03132225486
مسجدالنبی یا مسـجد سـلطانی قزویـن کـه در ۱۵ دیمـاه ۱۳۱۰ بـه شـماره ثبـت ۱۲۲ در فهرست آثـار ملـی ایران قرار گرفــت. این بنا یکـی از بزرگتریـن مسـاجد تاریخـی ایـران بـه شـمار می‌آیـد. ساخت مسجدالنبی بـه دسـتور سرسلسـله قاجاریـه، آقامحمدخـان در محوطـه موقوفــی آقــا جمــال وزیــر (چــال وزیــر) آغــاز و در دوران فتح علی‌شــاه قاجــار بــه اتمــام رسـید. اگرچـه ژان شـاردن جهانگـرد فرانسـوی در سـیاحت‌نامه خـود سـاخت آن را بـه شـاه اسـماعیل اول و تکمیـل آن را بـه تهماسـب صفـوی نسـبت داده اسـت.
ایــن مســجد بــا مســاحتی نزدیــک بــه ۱۴٬۰۰۰ مترمربــع دارای صحنــی چهــار ایوانــی و شبسـتانی بـزرگ بـا ۲۸ طـاق کوچـک اسـت کـه حـوض سـنگی بزرگـی در وسـط صحـن خودنمایـی می‌کنـد و دو گوشـواره ایوان‌هـای آن را بـه رواق‌هـای هشـت‌گانه مرتبط می‌نمایـد. در ایـن میـان رواق‌هـای شـمالی و جنوبـی دارای چهارطاق‌نمـا و رواق‌های شـرقی و غربـی دارای ۹ طاق‌نمـا هسـتند.
جهــت تــردد بــه مســجد ســه ورودی در نظــرگرفتــه شــده اســت کــه ســر در شــمالی به‌عنـوان ورودی اصلـی بسـیار باشـکوه بـوده و یکـی از جلوه‌هـای زیبـای مسـاجد اسـلامی بـه شـمار می‌آیـد. سراسـر ایـن سَـردر بـا کاشـی‌کاری بسـیار زیبایـی تزییـن و کتیبـه‌ای از
کاشـی لاجوردی بـه خـط نسـتعلیق بـر روی آن نقـش بسـته کـه حـاوی اطلاعاتی از بانی‌مسـجد، خوشـنویس کتیبـه و تاریـخ احـداث بنـا اسـت.
گنبــد بــزرگ مســجد بــه قطــر دهانــه ۱۵ متــر بــا کاشــی‌کاری‌های منحصربه‌فـرد خـود، در پشـت ایـوان جنوبـی قـرار دارد. ارتفـاع نقطـه بالایی آن از داخـل بنــا تــا کــف بیــش از ۲۰ متــر و ارتفــاع رأس خارجــی آن در حــدود ۲۳ متــر اســت.
در وســط جلوخــان مســجد، آب‌نمایــی قــرار دارد و جلوخــان در میانــه از طریــق سرسـرای پوشـیده مسـجد را بـه بازارچـه “سـعد السـلطنه” و حمـام رضـوی “حمام شـاه” مرتبـط می‌کنــد.
قزوین، ضلع جنوبی خیابان امام خمینی (ره)، بین خیابان عبید زاکانی و سعدی (لوکیشن مسجد النبی قزوین)
تلفن مسجد النبی (مسجدسلطانی) قزوین: 02833220280
یکــی از قدیمی‌تریــن مســاجد ایــران کــه درعین‌حــال بایســتی آن را کهن‌تریــن مســجدشـیراز نیـز برشـمرد، “مسـجد جمعـه“، “مسـجدالاقصی” یـا “مسـجد جامـع عتیق” اسـت. این مسجد در سـال ۲۸۱ هجـری قمـری در محـل سـابق یکـی از آتش‌کده‌های شـیراز به‌عنـوان شـکرانه پیـروزی درخشـانی کـه عمـرو لیـث، دومیـن فرمانـروای سلسـله صفاریـان در جنگ بـا قشـون خلیفـه عباسـی بـه دسـت آورده بـود، ساخته‌شـده است. این مسجد بعدهـا در طـول تاریـخ مـورد بازسـازی و نوسـازی و توسـعه قـرار گرفـت.
مسـجد به‌صـورت دو ایوانـی بناشـده و دارای ۶ درب اسـت کـه در چهـار ضلـع آن تعبیه‌شـده اسـت. این‌بنـا همچنیـن دارای چندیـن حجـره و شبسـتان بـوده و در برخـی از قسـمت‌ها به‌صـورت دوطبقـه احداث‌شـده اسـت. ضلـع شـمالی مسـجد دارای دو درب در محـور شـمال شـرقی و شـمالی اسـت کـه بـه یـک ایـوان و شبسـتان ربـط پیـدا می‌کنـد. درب شـمالی موسـوم بـه “دروازه امـام” کـه به‌نوعـی مهمتریــن ورودی مســجد بــه شــمار می‌آیــد.
مسجد جامع عتیق، بــه اســتناد کتیبــه موجــود بــر آن در ســال ۱۰۳۱ هجـری قمـری بـه دسـتور پادشـاه وقـت صفـوی مرمت‌شـده و سَـردر آن بـا کاشـی مقرنـس‌کاری شـده و چهـارکتیبـه حـاوی نـام دوازده امـام بـه خـط “علاالدین جوهری” در دو طـرف آن نصب‌شـده اسـت.
در میانــه ایــن ضلــع تــاق نمــای مرواریــد بــا ســقفی کــه بــا آجــر مقرنــس‌کاری شــده بــه همــراه دو گلدســته بلنــد قــرار دارد. از طریــق ورودی‌هــای ایــن ضلــع می‌تــوان بــه شبســتان‌های مســجد دسترســی پیــدا کــرد. در ضلــع غربــی کــه بــه صحــن حــرم”شــاه‌چراغ” راه پیــدا می‌کنــد، رواق‌هایــی بــا ۱۰ دهانــه قرارگرفته‌انــد. از طریــق یــک ورودی در انتهــای آن می‌تــوان بــه شبســتان ضلــع جنوبـی دسترسـی پیـدا نمـود. در میانـه ضلـع‌جنوبـی نیـز به‌ماننـد دیـواره‌شـمالی، تـاق نمـای پهـن و بلنـدی قـرار دارد،کــه بــه دلیــل تخریــب، در ســال ۱۳۴۸ خورشــیدی بازسازی‌شــده اســت.
از اینرو در ایــن بخــش شبسـتانی باریـک وجـود دارد کـه در دو سـوی آن بنـا بـه دوطبقـه افزایـش ارتفاع داده اسـت. در دو سـوی محـراب ایـن شبسـتان کـه سـقف آن بـا کاشـی آبـی مقرنـس‌کاری شـده دو سـتون سـنگی مارپیـچ ساخته‌شـده و منبـر چوبـی ۱۳ پلـه‌ای نیـز در کنـار آن قرارگرفتـه اسـت.
شیراز، بلوار سیبویه، خیابان حضرتی (لوکیشن مسجد جامع عتیق شیراز)
در مبحث مربوط به مساجد زیبا و تاریخی ایران می‌توان به مسجد کبود اشاره کرد. مسجــد کبـود تبریز که با نامهایی چــون ” گُـی مچید” شــناخته می‌شــود، یکــی از شــاهکارهای معمــاری دوره اســلامی اســت. این بنا بــا دســتور ابوالمظفــر جهانشـاه بـن قـره یوسـف از امـرای قراقویونلـو و زیـر نظـر همسـرش جـان بیگـم خاتـون در سـال ۸۷۰ هجــری قمــری ســاخته شــد. هم‌اکنــون مسجدکبود تنهــا اثــری اســت کــه از ایــن سلســله در پایتخــت آن باقیمانده اســت.
این بنا در زلزلـه سـال ۱۱۹۳ هجـری قمـری صدمـات بسیاری دید، به‌گونه‌ای که بسیاری از بخش‌های ایــن عمــارت از جملــه ســقف،
دیوارهــا و مناره‌هــا تخریب شدند. در نتیجــه امــروزه تنهــا بخش‌هــای کوچکــی از بنــای اولیــه کــه شــامل قســمت‌هایی از مســجد قدیــم می‌شــود باقیمانــده اســت. در ایــن میــان بخــش باقیمانــده از سـقف مسـجد کـه در آن بـا طـلا و لاجورد هنرنمایـی شـده بـه همـراه سـَردر بلنـد و باقیمانـده کاشی‌کاری فیروزه‌ای آن، میراثی است که در نوع خود بی‌نظیر است.
عمـارت اولیـه شـامل مجموعـه‌ای از مدرسـه، مسـجد، خانقـاه، حمـام، کاروانسـرا و کتابخانـه بـود. در ایـن میـان مسـجد آنچنان‌کـه در سـفرنامه تاورنیـه بـه آن اشاره‌شـده، بـا دو شبسـتان و دو منـاره چشــم‌نوازی می‌کــرد.
سـردر بسـیار بلنـد مسـجد بـا ارتفاعـی در حـدود دو برابـر پهنـای آن، بـه همـراه کاشـی‌کاری معـرق بسـیار ارزشـمندی کـه زیبایـی آنهـا و هماهنگی‌شـان بـا آجرچینـی بدنـه، لقـب فیـروزه اسـلام را بـرای ایـن عمـارت بـه ارمغـان آورده است که از خصوصیـات منحصربه‌فـرد ایـن مسـجد بـه شـمار می‌آیـد.
امـروزه نیـز بخـش باقیمانـده این بنا، همچنـان موجـب وجـد و شـگفتی بوده و گواهـی ارزشـمندی بـر هنـر خطاطـی اسـتاد نعمـت الله البـواب و کاشـی‌کاری اسـتاد عزالدیـن بـن ملـک قاپوچـی اسـت. در دو طـرف سَـردر و بـا فاصلـه‌ای مشـخص از آن دو منـاره بـا ارتفـاع تقریبـی ۳۲ متـر قـرار داشـت کـه اکنـون به‌صـورت کامـل تخریب‌شـده اسـت. کتیبه‌هـا و تابلوهـای ایـن سـَردر کـه بـا خـط ثلـث
و کوفـی اجـرا شـده اسـت، یکـی از کامل‌تریـن نمونه‌هـای معـرق دوران اسـلامی بـه شـمار می‌آیـد.
سنگ‌فرش کف اما از معدود بخش‌های سالم مانده عمارت اولیه است که بسـیار باشـکوه بـوده و گـذر زمـان آسـیب چندانـی بـه آن وارد ننمـوده اسـت.
آذربایجان شرقی، تبریز، خیابان امام خمینی، نرسیده به میدان ساعت، جنب پارک خاقانی(لوکیشن مسجد کبود تبریز)
مســجد نصیرالملــک شیراز یکی از مساجد زیبا و تاریخی ایران است. از اینرو به جرئــت می‌توان آن را بعنوان یکــی از زیباتریــن شــاهکارهای معمــاری ایرانــی ـ اســلامی دانســت.
ســاخت آن بــه دســتور حاکــم وقــت شــیراز حــاج میــرزا حســن‌علی‌خان ملقــب بــه نصیرالملــک در ســال ۱۲۵۵ خورشــیدی آغــاز شد. در ادامه عملیــات احــداث آن بــه سرپرســتی میــرزا محمدحســن معمــار ۱۲ ســال بــه درازا انجامیــد. مسـاحت مسـجد در حـدود ۲۹۸۰ مترمربـع اسـت کـه ۲۲۱۲ مترمربـع از آن بـه زیربنـای مسـجداختصـاص پیـدا کـرده است.
ورودی اصلـی مسـجد بـه یـک هشـتی آجرسـاخت منتهـی می‌شـود کــه بــا یــک پیــچ ۹۰ درجــه در ســمت چــپ بــه راهــروی مســقفی می‌رســد کــه بــه حیــاط مســجد وصــل اســت. ایــن مســجد دارای دو ایــوان اســت کــه ایــوان شــمالی مســجد “ایــوان مرواریــد“بــا ارتفــاع هشــت متــر را بایســتی ایــوان اصلــی آن دانســت. چراکــه ایــوان جنوبــی فاقـد کاربـری خاصـی بوده و تنهـا به‌منظـور قرینه‌سـازی بـا ایـوان شـمالی ایجادشـده اسـت. در مرکــز ایــوان شــمالی طــاق مرواریــد قــرار دارد کــه یکــی از باشــکوه‌ترین طاق‌نماهــای کاشــی‌کاری شــده ایــران بــه شــمار می‌آیــد.
مسـجدنصیرالملک همچنیـن دارای دو شبسـتان یکـی در غـرب (تابسـتانه) و دیگـری در شـرق (زمسـتانه)اســت. در پشــت شبســتان شــرقی، دری تعبیه‌شــده کــه بــه چــاه بزرگــی بــاز می‌شــود کــه پیشترهـا بـه آن “گاو چـاه” میگفتنـد، چراکـه در ایـن مـکان آب از طریـق یـک گاو تنومنـد از اعمـاق چـاه خـارج و مورداسـتفاده قـرار می‌گرفـت.
یـک حوضچـه و یـک دالان نیـز در ایـن بخـش دیـده می‌شـود. ایوانـی نیـز بـا عـرض ۶ متـر در جلوخـان شبسـتان قرارگرفتـه کـه بـا ۸ طاق‌نمـا و ۷ جـرز آجـری کـه بـر روی آنهـا آیـات قرآنـی و نقش‌هـای گل‌وبتـه کاشـی‌کاری شـده شبسـتان را از حیـاط جـدا نمـوده اسـت.
شبستان غربی اما یکی از زیباترین شبستان‌های آجری مساجد زیبا و تاریخی ایران اســت. محوطــه شبســتان دارای ســتون‌های ســنگی بــا طــرح مارپیــچ اســت کــه در دو ردیــف شــش‌تایی بــه نیـت دوازده امـام در کنـار یکدیگـر قرارگرفته‌انـد. هفـت در چوبـی بـزرگ کـه بـا شیشـه‌های رنگـی تزئیـن شـده اسـت شبسـتان را بـه صحـن مسـجد مرتبـط می‌کنـد. عبـور نـور آفتـاب از ایــن شیشــه‌ها و بازتــاب آن بــر روی بســتر شبســتان، ایــن مــکان را بــه یــک اثــر هنــری تحســین‌برانگیز تبدیــل نمــوده اســت.
ایـن مسـجد باشـکوه در بهمـن ۱۳۳۴ بـا شـماره ثبـت ۳۶۹ در فهرسـت آثـار ملـی ایـران قـرار گرفـت تـا به‌عنـوان نمونـه بـارزی از هنـر مسـجدسـازی ایرانیـان در طـول تاریـخ باقـی بمانـد.
فارس، شیراز، خیابان لطفعلی خان زند محـله گودعربان، انتهای کوچه نصیرالملک (لوکیشن مسجد نصیرالملک شیراز)
تلفن مسجد نصیرالملک شیراز:07132241661
مسجد آقا بزرگ کاشان یکی از شاهکارهای معماری ایرانی و برجسته‌ترین نمونه‌های مساجد زیبا و تاریخی ایران است. این مسجد در قلب شهر کاشان و در محله سلطان امیرقباد واقع شده‌است. مسجد آقا بزرگ با معماری خاص و منحصربفردش به عنوان یکی از بزرگترین،زیباترین و مقدس‌ترین مکان‌های عبادتی کشور نیز معروف است. علاوه بر آن این مسجد تنها مسجد ۵ طبقه جهان است.
مسجد دارای چهار ایوان است که بزرگترین و مهم‌ترین آنها، ایوان قبله است. دو مناره با ارتفاع حدود ۴۸ متر در دو طرف ایوان قبله قرار گرفته‌است.
مسجد آقا بزرگ کاشان با کاشی‌کاری‌های زیبای خود، شامل طراحی‌های گل و بلبل، گیاهان و نقوش هندسی، معروف است. محراب مسجد از مرمرسفید ساخته شده و با نقوش گیاهی و آیات قرآنی زیبا منقوش شده‌است. طراحی سقف و گنبد مسجد با استفاده از موزائیک کاری و طرح‌های هندسی، نمونه‌ای بی‌نظیر از هنر معماری اسلامی به‌شمار می‌رود.
این مسجد در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده‌است و سالانه میزبان تعداد زیادی از گردشگران داخلی و خارجی است.
اصفهان، کاشان، خیابان فاضل نراقی، کوچه مسجد آقابزرگ(لوکیشن مسجد آقا بزرگ کاشان)
مسجد گوهرشاد دارای چهار ایوان، دو مناره بلند، یک شبستان بزرگ و چندین طاقچه است. گنبد مسجد با قطر حدود ۳۰ متر یکی از بزرگترین گنبدهای آجری دوران تیموری به شمار می‌رود. کاشی‌های سفالی با رنگ‌های آبی و ترکیبی از طلایی که بر روی پس‌زمینه آبی چیده شده است، زیبایی منحصر به فردی به این مسجد داده است. این درحالیست که نقوش گل و بلبل، چهارباغ، هندسی و خط‌نویسی‌های زیبا در تزئین مسجد گوهرشاد به کار رفته‌اند.
محراب مسجدگوهرشاد با مرمر و تزئینات معرق زیبا ساخته شده‌است. علاوه برآن منبر مسجد نیز از چوب و با معرق‌کاری‌های برجسته‌ای همراه است. این مسجد به ویژه به خاطر طراحی‌ها و کاشی‌کاری‌های منحصر به فردش، نقش‌های هندسی، محراب زیبا و گنبد بزرگ و زیبا بسیار معروف است.
خراسان رضوی، مشهد، جنوب حرم مطهر رضوی (لوکیشن مسجد گوهرشاد مشهد)
تلفن مسجد گوهرشاد مشهد: 05132232222
اگر به دنبال زیباترین مسجد در ایران هستید، بازدید از مسجد شافعی کرمانشاه را فراموش نکنید. این مسجد از جمله بناهای مذهبی شهر کرمانشاه است که در بازار واقع شده و به عنوان یکی از قدیمی‌ترین مساجد این منطقه شناخته می‌شود. این مسجد باشکوه‌ترین و بزرگترین مسجد اهل سنت است.
مسجد شافعی به عنوان یکی از بناهای تاریخی و مذهبی کرمانشاه همچنان مورد استفاده قرار می‌گیرد و به عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری این شهر معرفی می‌شود.
مسجد شافعی دارای یک ایوان بزرگ و یک محراب زیبا و قدیمی با مناره‌های طلایی و ستون‌های مجلل است. مسجد دارای شبستان‌های وسیع است که در تابستان به دلیل گنبد و طراحی معماری، فضای خنکی دارد. سبک معماری استفاده شده در این مسجد از نوع اسلامی-ترکی است.
در داخل مسجد شافعی، خط‌نویسی‌ها، کاشی‌کاری‌ها و تزئینات گوناگونی وجود دارد، اگرچه بیشتر این تزئینات در دوره‌های مختلف بازسازی شده‌اند.
کرمانشاه، میدان طالقانی (جوانشیر)، بلوار جوانشیر، راسته تاریکه بازار (لوکیشن مسجدجامع شافعی، کرمانشاه)
مسجد وکیل یکی از برجسته‌ترین و زیباترین مساجد شیراز و حتی ایران است. این مسجد در دوره زندیه توسط کریم‌خان‌زند، ساخته شده است. نام آن برگرفته از کریم‌خان‌زند است که کریم‌خان خود را “وکیل‌الرعایا” یا نماینده مردم معرفی کرده بود. مسجد وکیل در مرکز شهر شیراز واقع شده و نزدیک به بازار وکیل، یکی از قدیمی‌ترین بازارهای شیراز، قرار دارد.
مسجد وکیل با داشتن دو ایوان بزرگ، دو مناره، و یک شبستان بزرگ با گنبدی زیبا، به یکی از شاهکارهای معماری ایرانی تبدیل شده است. کاشی‌کاری‌های آبی و سفید با نقوش گیاهی و هندسی، خط‌نویسی‌های زیبا، و محراب سنگی با طراحی‌های منحصر به فرد، از جمله ویژگی‌های برجسته این مسجد است.
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های مسجد وکیل، استفاده از تکنیک‌های معماری سنتی و موزاییک کاشی‌کاری است که آن را به یکی از زیباترین مساجد ایران تبدیل کرده است.
این مسجد به دلیل زیبایی، تاریخچه، و موقعیت جغرافیایی منحصر به فرد، یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری شیراز محسوب می‌شود.
استان فارس، شیراز، خیابان طالقانی، غرب بازار وکیل (لوکیشن مسجد وکیل شیراز)
تلفن مسجد وکیل شیراز: 07132241475
تهران، پایتخت کنونی ایران، دارای مساجد تاریخی و باشکوهی است که هر کدام داستان‌ها و ویژگی‌های منحصر به فردی دارند. برخی از معروف‌ترین و قدیمی‌ترین مساجد تهران عبارتند از:
از گذشته تاکنون، مساجد بعنوان مکان‌های عبادت برای تمام مسلمانان به‌شمار می‌رفت. با این حال این مکان‌ها بیانگر بخشی عظیم از تاریخ و فرهنگ مردم ایران را رقم می‌زنند. از اینرو مساجد از اهمیت بسیار بالایی نیز برخوردار هستند. هر مسجد معماری، تزئینات و سبک خاص خود را دارد و به نوعی بیانگر اتفاقات آن دوره از تاریخ خود است.
ایران با چندین قرن پیشینه تاریخی و فرهنگی در زمینه معماری مذهبی، خصوصاً در زمینه ساخت مساجد، یکی از کشورهای برجسته جهان است. مساجد زیبا و تاریخی ایران نه تنها به عنوان نمادهایی از هنر و تکنیک ساختمانی بلکه به عنوان نمونه‌هایی از فرهنگ، اعتقادات و تاریخ ملت ایرانی به شمار می‌آیند. این مساجد با ویژگی‌های معماری خاص، کاشی‌کاری‌های بی‌نظیر، محراب‌های هنرمندانه و مناره‌های خاص، نه تنها مکان‌های عبادت مذهبی بلکه مراکزی برای تجمع، فرهنگ و هنر در طول تاریخ بوده‌اند. به طور کلی، مساجد تاریخی ایران نقش بسزایی در ترویج و حفظ میراث فرهنگی، هنری و معماری این سرزمین داشته و همچنان به عنوان یکی از اصلی‌ترین جاذبه‌های گردشگری ایران مطرح هستند
