وبلاگ سپهران | مجله 26 | نجوای آب و موسیقی | معرفی آبنماهای معروف جهان
تابهحال به اهمیت آبنماها در زیبایی فضاهای شهری فکر کردهاید؟ در این بخش به کاوش در دنیای آبنماهای معروف جهان میپردازیم؛ از سازههای تاریخی و باشکوه گرفته تا طرحهای مدرن و نوآورانه را بررسی میکنیم و شما را با خود در سفری هیجانانگیز به دنیای آب و موسیقی همراه میسازیم؛ جاییکه نبوغ آدمی با مهمترین عنصر طبیعت، آب، درهممیآمیزد و زیباترین چشماندازهای شهری را بهوجودمیآورد. با ما همراه باشید در سفر به آبنماهای معروف جهان.
آبنمای تِرِوی در قلب رم یکی از معروفترین فوارههای جهان است. این اثر خلاقانه که به سبک باروک طراحی و ساخته شده، یک پدیده نوآورانه در تضاد با معماری یونان و رم بهشمارمیآید. ساختار اولیهی آبنما، قنانی قدیمی بود که بعد از سقوط امپراطوری رم تخریب شد و تا سالهای طولانی کسی آن را مرمت نکرد. تا سال ۱۶۲۹ که جان لورنتسو برنینی، معمار صاحبنام آن دوران به دستور پاپ اوربان هشتم دستبهکار شد تا قنات را بازسازی کند. ازآنجاکه عمر پاپ به دنیا نبود، بازسازی قنات نیمهکاره ماند تا یک قرنِ بعد که پاپ کلمنت دوازدهم از آلساندرو گالیله و نیکولاس سالوی، خواست تا طرح جدید قنات را ارائه دهند.
در نهایت، بازسازی میدان براساس طرح سالوی انجام شد. هرچند که میگویند: سالوی برای طراحی این آبنما از همان طرح نیمهکارهی برنینی و طرحهای پیترو داکورتونا، نقاش و معمار اهل رم، الهام گرفته است. آبنمای تروی، 26 متر ارتفاع، 20 متر عرض و 50 متر طول دارد. در ساخت آن از سنگهای تراورتن و مرمر استفاده کردهاند و ساختمان باشکوه پالازو پُلی در پسزمینهاش جلب توجه میکند. مجسمه خدای یونانی اقیانوسها، سوار بر ارابه صدفیشکلاش به همراه دو اسب، یکی رام و دیگری سرکش، جزر و مد دریاها را به تصویر میکشد و الهگان فراوانی و سلامتی تایتان را همراهی میکنند. سنتی وجود دارد که گردشگران سکهای را با چشم بسته به داخل آبنما میاندازند تا به رم بازگردند. این سکهها صرف امور خیریه میشوند.
آبنمای دبی معروف به «دبی فونتین»، یکی از باشکوهترین و بزرگترین آبنماهای موزیکال جهان است که درمیان دریاچه مصنوعی برج خلیفه، بلندترین سازه جهان، خوش میدرخشد و با زیبایی خیرهکنندهاش گردشگران را تحت تاثیر قرار میدهد. این آبنما در سال 2009 با هزینهای بالغ بر 218 میلیون دلار طراحی و ساخته شد. دبی فونتین به دلیل رقص خیرهکنندهی نور و اجرای موسیقیاش شهرت جهانی دارد و با اجرای فوقالعادهاش تماشاگران را از هیاهوی دنیای پرزرقوبرق دبی دور میسازد. اجرای موسیقی از نواهای کلاسیک گرفته تا موسیقی معاصر و حتی محلی، تماشای این آبنما را به تجربهای منحصربهفرد تبدیل میکند. هر نمایش، یک تجربه دیداری و شنیداریست که در یادِ صدها بازدیدکننده خاطرهای متفاوت از سفر به دبی باقیمیگذارد. نمایش آبنما در طول شب و در چند نوبت برگزار میشود و هر اجرا حدود 5 دقیقه زمان میبرد.
6600 چراغ در 25 رنگ متفاوت رقص نور را برعهده دارند، آب تا ارتفاع ۱۵۰ متر با بالا پمپاژ میشود و ترکیبی بینظیر از نور و آب و موسیقی در فضایی به وسعت 275 متر، یکی از زیباترین چشماندازهای شهری جهان را در معرض دید بازدیدکنندگان قرار میدهد. این فواره موزیکال نه تنها یک جاذبه گردشگری محبوب است، بلکه به عنوان نمادی نوآورانه از توسعه شهری در شهر مدرن دبی شناخته میشود. موقعیت بینظیر آن در نزدیکی مراکز خرید معروف و برج خلیفه، مکانی ایدهآل برای لذتبردن از تفریحات شبانه و تجربهای خاطرهانگیز برای بازدیدکنندگان را بهوجود آورده است.
مجموعهی آبنماهای کاخ پترهوف، همچون گنجینهای در شهر تاریخی سن پترزبورگ، شما را به دوران تزارها دعوت میکنند. این آبنماها در 29 کیلومتری جنوب غربی سن پترزبورگ در کاخ پترهوف واقع شدهاند؛ کاخی که 414 هکتار باغ و فضای سبز را دربرگرفته و از آن به عنوان «ورسای روسیه» یاد میکنند. کاخ پترهوف با آبنماهای باشکوه و باغهای مجللش، تصویری باشکوه از سفر به سن پترزبورگ را در خاطرِ گردشگران برجای میگذارد. وجود 255 مجسمه طلاکاریشده و بیش از 150 آبنما، دلیل اصلیِ زیباییِ این کاخ است. مجموعهی آبنماهای پترهوف در قرن هجدهم میلادی به دستور پتر کبیر ساخته شد؛ این مجموعه نه تنها شکوه امپراتوری تزارها را یادآور میشود، بلکه نمونهای عالی از نبوغ آدمی در هنر و معماری بهشمارمیآید. با قدمزدن در باغهای کاخ پترهوف، به تماشای خلاقیت و نبوغ انسان خواهید پرداخت.
هر آبنما با نقوش منحصربهفردش داستانی را بازگو میکند و بخشی از تاریخ اساطیر روسیه را به تصویر میکشد. این آبنماها بدون پمپ کار میکنند و این یک نوآوری در زمان خود محسوب میشود. تماشای آبنماهای کاخ پترهوف، تنها بازدید از یک مجموعه تاریخی نیست؛ ماجراجویی در این کاخ، سفریست به دورانی که هنر و معماری ابزاری برای نمایش قدرت و شکوه حاکمان بود. این مجموعه آبنما، با بهرهبردن از عناصر زیباییشناختی و استفاده از فناوری آن دوران، یکی از زیباترین جاذبههای گردشگری سن پترزبورگ هستند شما را به تجربهای فراموشنشدنی دعوت میکنند.
آبنمای رنگینکمان مهتابی، یکی از مدرنترین آبنماهای دنیا در شهر سئول است. این سازه، بر روی رودخانه هان، به طول 1140 متر و عرض 25 متر، با استفاده از 380 پمپاژ، 190 تن آب را در هر دقیقه به اطراف پخش میکند و به عنوان طولانیترین پل-آبنمای جهان در کتاب گینس خوش میدرخشد. تماشای آبنمای رنگینکمان مهتابی در شب، فراتر از یک نمایش بصری ساده است. این آبنما ترکیبی خیرهکننده از نور و رنگ را به نمایش میگذارد. دهها هزار لامپ اِلایدی سطح آبنما را پوشاندهاند و نورپردازیهای رنگی با اصلیترین عنصر آفرینش، آب، درهمآمیخته تا در شبهای مهتابی سئول، رنگینکمان پیشکش نگاهتان کنند. آبنمای رنگینکمان مهتابی از سال 2009 به عنوان یک جاذبه شهری به رسمیت شناخته شد.
این آبنما همچنین یک مسیر پیادهروی و دوچرخهسواریست و از اینجهت نماد نوآوری در کاربردِ فضاهای عمومی محسوب میشود. طراحی این آبنما بر پایه اصول پایداری و سازگاری اکولوژیکی انجام شده است؛ بهطوریکه آبِ مورداستفاده در آن از رودخانهی هان تأمین میشود و دوباره به چرخه طبیعت بازمیگردد. بازدید از آبنمای رنگینکمان مهتابی، تجربهای خاطرهانگیز در شبهای سئول است. این آبنما نه تنها یک نمایش هنری باشکوه، بلکه گواهی بر تلاش دولت در ترکیب عناصر زیباییشناختی، استفاده از فناوری و سازگاری با محیط زیست در قلب پایتخت مدرن کره جنوبی است. بازدید از این آبنما، فرصتیست برای لذتبردن از هماهنگی بینظیر طبیعت و هنر در یکی از پرجنبوجوشترین پایتختهای جهان.
گشتوگذار در میان آبنماهای کاخ ورسای، بیش از یک بازدید ساده است. این سفریست به تاریخ، هنر و معماری فرانسه؛ جاییکه زیبایی و شکوه سبک باروک با اساطیر یونان درهمآمیخته تا تجربهای متفاوت را برایتان رقم بزنند. همیشه آبنماها، اصلیترین عنصر معماریِ باغهای فرانسوی هستند و در مجموعهی ورسای هم این نکته به خوبی مشهود است. باغهای ورسای حول محور راهروهایی طراحی شدهاند که موازی یا عمود بر مسیر سلطنتی قرار دارند و با این طراحی، بوستانهایی با زیبایی خیرهکننده را بهوجودآوردهاند. در تقاطع چهار راهروی اصلی، چهار آبنما واقع شده و هرکدام به یک فصل اختصاص یافتهاند: آبنماهای بهار و تابستان در شمال و آبنماهای پاییز و زمستان در جنوب که در نقطهای خاص از باغ، میتوانید هر چهار آبنما را در یک قاب تماشا کنید.
در ضلع غربی باغ، دو آبنمای دیگر بهچشممیخورند که با واقعگرایی بینظیری، حیوانات را در حال نبرد نشان میدهند. آبنمای اژدها که افسانه آپولو را به نمایش گذاشته، بلندترین فواره در مجموعه ورسای است. آبنمای نپتون یک سیستم هیدرولیکی پیشرفته محسوب میشود؛ این آبنما که در ابتدا استخری زیر فواره اژدها بود، درحالحاضر با وجود مجسمههای نپتون، پرومتئوس و اوکیانوس جاذبهای تماشایست. فواره لاتونا که با الهام از اساطیر یونان باستان طراحی شده، داستان محافظت لاتونا از فرزندانش در برابر آزار و اذیت دهقانان را به تصویر میکشد. آبنمایی که آپولو را سوار بر ارابهاش نشان میدهد هم، یکی از شاهکارهای ورسای بهشمارمیآید که بعدها به دستور لوئی چهاردهم با مجسمهای باشکوه از آپولو تکمیل شده است.
آبنمای جادویی بارسلونا برای شرکت در نمایشگاه جهانی 1929 ساخته شد. بعدها در سال 1992 این آبنما را برای میزبانی بازیهای المپیک بازسازی کردند و از همان زمان به عنوان یک جاذبه گردشگری به رسمیت شناختند. این آبنما که نزدیک به یک قرن از ساخت آن میگذرد، صدها بازدیدکننده را در طول شب به تماشای رقصِ نور همراه با نجوای آب و موسیقی دعوت میکند. آبشارهای رنگارنگ، هماهنگ با موسیقی دلنشین، رنگینکمانی خنیاگر و رقصان را پدید میآورند که با دورنمایی از غروب تماشاییِ کوه مونت جویک (Jewish Mountain)، تصویری بهیادماندنی از سفر به اسپانیا را در یادتان باقی بگذارند.
ساعاتِ کار آبنما بسته به زمان سال تفاوت دارد؛ در طول تابستان، نمایش آبنما از چهارشنبه تا یکشنبه و در سایر روزهای سال، از پنجشنبه تا شنبه و از حوالی غروب آفتاب است. هربار اجرای نمایشِ آبنما 15 تا 20 دقیقه طول میکشد. تماشای آبنما رایگان است و نیاز به خرید بلیت نخواهید داشت. میتوانید یک تور دوچرخهسواری رزرو کنید و در امتداد خیابانهای قدیمی بارسلونا به کشفوکاوش بپردازید و ساعتی را به تماشای آبنما اختصاص دهید. یا با یک اتوبوس شبانه از معروفترین خیابانهای شهر دیدن کنید و بعد از بازدیدِ بنای یادبود کلمبوس و مناظر چشمنواز کوه مونت جویک، در تراس یکی از کافههای حوالی آبنما، درحالیکه نوشیدنی خنکی نوشِ جان میکنید، رقص نور و موسیقی را به تماشا بنشینید.
ساخت آبنما وقتی با هدف دوستی، اتحاد و انسجام ملل باشد، بدون شک ایده خلاقانهای است، حال آنکه این آبنما تا کجا به اتحاد میان فرهنگها و عقاید انجامیده باشد. آبنمای دوستی ملل در شهر تاریخی مسکو، یکی از جذابترین تجربههای سفر به روسیه است. این آبنما، نمایشی از اتحاد 16 نماینده کشورهای عضو شوروی سابق را نشان میدهد که در سال 1954 به امضا رسید تا به مردم شوروی هویتی ملی ببخشد و اتحاد میان کشورهای عضو را به مردم جهان گوشزد کند. اما کسی چه میدانست که چه چیزی در انتظار این اتحاد و هویت ملی مردمانِ آن است؟
گرداگرد آبنما را دوشیزگانی برنزی فراگرفتهاند که هریک لباس ملی خود را بر تن دارند و گیاهی در دست که خاستگاهش یکی از کشورهای عضو شوروی سابق است. این پیکرههای طلاکاریشده به شکلی باشکوه دایرهای دور یک غلاف گندم بهوجودآوردهاند. کاسهای که غلاف گندم را دربردارد، از گرانیت قرمز است و با استفاده از هشت پمپ، هزاران لیتر آب را در نمایشی باشکوه به اطراف میپراکنَد. این مجسمهها، خاطرات دورانی را تداعی میکنند که مدتها پیش از میان رفته، اما فراموش نشدهاند. طراحی و ساخت این آبنما را چند تن از معماران، مهندسان و مجسمهسازان معروف شوروی برعهده داشتند. بعدها این بنا، به عنوان میراث روسیه به رسمیت شناخته و در فاصله سالهای 2018 و 2019 مرمت شد. در فرایند بازسازی، به ارتقاء فوارهها و تقویت تکیهگاهها، قابها و سازهها و بازسازی عناصر تزئینی پرداختند تا آبنمای دوستی ملل به یکی از زیباترین چشماندازهای مسکو تبدیل شود.
آبنمای کلانغاز وحشی در معبدی به همین نام، یکی از بزرگترین و معروفترین آبنماهای موزیکال جهان است که با نورپردازی رنگارنگ و اجرای موسیقی هماهنگ با رقص نور و آب، گردشگران را بیتوجه به هیاهوی فضای پیرامون، مجذوب خود میسازد. معبد باستانی غاز وحشی در حومه جنوبی شهر باستانی شیان، عبادتگاه بودائیان دودمانِ تانگ است و قداست آن به اندازه قدمتش اهمیت دارد. این معبد از بیرون به یک مخروط بزرگ شباهت دارد، اما در ساخت آن جزئیات هنرمندانهای بهکاررفته است. معبد، از آجر ساخته شده و ساختار بسیار محکمی دارد. در فضای داخلی، پلههایی تعبیه شدهاند که گردشگران را به طبقات بالا هدایت میکنند تا چشمانداز شهر را تماشا کنند. علاوهبر جنبه مذهبی و اهمیت تاریخی، آنچه گردشگران را مجذوب خود میسازد، آبنمای غاز وحشیست که با نورپردازی هنرمندانه، نوای موسیقی و رقص آب، فضایی آرامشبخش را بهوجودمیآورد.
در میدان شمالی معبد دو گروه مجسمه بهچشممیخورند و فانوسهایی که روی بدنهشان اشعاری به زبان چینی حک شدهاند. با غروب آفتاب و طلوع مهتاب، نوری ملایم فضای میدان را دربرمیگیرد و همراه با رقص نور و آب و موسیقی، فضایی باشکوه بر میدان حاکم میشود. آبنما از غرب به شرق 218 متر و از شمال به جنوب 346 متر طول دارد. در نزدیکی معبد وآبنماهای شگفتانگیزش استراحتگاههایی وجود دارند که برای گردشگران رایگاناند و بهترینشان در میدان شمالی واقع شدهاند؛ جاییکه میتوانید منظرهای حیرتانگیز از فوارههای موزیکال معبد را تماشا کنید.